3.1 การเลือกวัสดุพืช

3.1.1 หลักการเลือกวัสดุพืช (Explant Selection)

การเลือกวัสดุพืชที่เหมาะสมเป็นปัจจัยสำคัญที่สุดในการประสบความสำเร็จของการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืช

หลักการสำคัญ:

• อายุของเนื้อเยื่อ: เนื้อเยื่ออ่อนมีศักยภาพสูงกว่าเนื้อเยื่อแก่
• ตำแหน่งบนต้น: ยอดและข้อปล้องให้ผลดีที่สุด
• สภาพสุขภาพ: ต้องปราศจากโรคและแมลง
• ฤดูกาล: ช่วงที่พืชเจริญเติบโตดีจะให้ผลดี

3.1.2 ชนิดของวัสดุพืชที่นิยมใช้

ยอดอ่อน (Shoot Tip)

• ขนาด: 0.5-2.0 cm
• ข้อดี: มี meristem ที่แข็งแรง ให้ผลเร็ว
• ข้อเสีย: มีโอกาสปนเปื้อนสูง
• เหมาะสำหรับ: พืชส่วนใหญ่

ข้อปล้อง (Node)

• ขนาด: 1-3 cm (รวมข้อและใบ)
• ข้อดี: มีตาและราก สะดวกในการจัดการ
• ข้อเสีย: อาจเจริญช้ากว่ายอด
• เหมาะสำหรับ: ไผ่ อ้อย และพืชที่มีลำต้นข้อปล้องชัด

ใบ (Leaf)