6.1 ปัญหาที่พบบ่อยและวิธีแก้ไข
6.1.1 ปัญหาการปนเปื้อน (Contamination)
ประเภทของการปนเปื้อน:
เชื้อแบคทีเรีย:
- ลักษณะ: อาหารขุ่น มีกลิ่นเหม็น เมือกลื่น
- สาเหตุ: การฆ่าเชื้อไม่สมบูรณ์ เครื่องมือสกปรก
- การแก้ไข:
- เพิ่มเวลาหรือความเข้มข้นในการฆ่าเชื้อ
- ตรวจสอบความสะอาดของอุปกรณ์
- ใช้แอนติไบโอติกในอาหาร (streptomycin 100 mg/L)
เชื้อรา:
- ลักษณะ: เส้นใยสีขาว เทา เขียว หรือดำ
- สาเหตุ: สปอร์ในอากาศ การทำงานไม่ปลอดเชื้อ
- การแก้ไข:
- ปรับปรุงสภาพแวดล้อมการทำงาน
- ใช้สารป้องกันเชื้อรา (benomyl 10 mg/L)
- เพิ่มความระมัดระวังในการทำงาน
ยีสต์:
- ลักษณะ: อาหารขุ่น กลิ่นหมัก ฟองอากาศ
- สาเหตุ: วัสดุพืชปนเปื้อนมาแต่เดิม อาหารหวานเกินไป
- การแก้ไข:
- ลดปริมาณน้ำตาลในอาหาร
- เพิ่มขั้นตอนการฆ่าเชื้อ
- ใช้สารป้องกันยีสต์ (nystatin 50 mg/L)
6.1.2 ปัญหาการเจริญเติบโตช้า
สาเหตุและวิธีแก้ไข:
สูตรอาหารไม่เหมาะสม:
- อาการ: พืชมีขนาดเล็ก สีซีด
- แก้ไข:
- ตรวจสอบองค์ประกอบของอาหาร
- เปลี่ยนเป็นสูตร MS มาตรฐาน
- เพิ่มวิตามินและฮอร์โมน